Ο θηλασμός είναι κάτι που ακούμε συχνά πως είναι “φυσικό” και έχει πολλά οφέλη, αλλά για πολλές μαμάδες δεν φαίνεται πάντα τόσο απλός ή εύκολος. Παρά τα σημαντικά του οφέλη, το γάλα φόρμουλας παραμένει μια δημοφιλής επιλογή. Κάθε οικογένεια είναι διαφορετική, και η απόφαση για το πώς θα ταΐσεις το μωρό σου είναι προσωπική και απολύτως αποδεκτή. Το σημαντικό είναι να ενημερωθείς καλά και να κάνεις μια ψύχραιμη επιλογή, χωρίς άγχος και πίεση από το περιβάλλον.
Γιατί υπάρχει τόση πίεση υπέρ του θηλασμού σήμερα;
Δεν είναι απλώς μια τάση. Πολυάριθμες μελέτες αναδεικνύουν τα οφέλη του θηλασμού τόσο για το παιδί όσο και για τη μητέρα.
Το μητρικό γάλα είναι απόλυτα εναρμονισμένο σε θρεπτικά συστατικά για ανθρώπινη κατανάλωση και η σύσταση του προσαρμόζεται συνεχώς για να καλύπτει τις ανάγκες του βρέφους, καθώς αυτό αναπτύσσεται. Όπως είναι γνωστό, περιέχει αντισώματα που βοηθούν στην προστασία του βρέφους από λοιμώξεις τους πρώτους μήνες, την περίοδο της ζωής του που είναι ιδιαίτερα ευάλωτο.
Άλλωστε ο θηλασμός προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για συναισθηματικό δέσιμο μεταξύ της μητέρας και του παιδιού, καθώς η φυσική επαφή κατά τη διάρκεια του θηλασμού ενισχύει την αίσθηση ασφάλειας και τρυφερότητας. Ακόμα, ωφελεί τη μητέρα να επανέλθει μετά τη γέννα, ενώ μειώνει και τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου, όπως του μαστού και των ωοθηκών.
Επίσης, δεν μπορούμε να παραλείψουμε ότι το μητρικό γάλα είναι πάντα διαθέσιμο, δωρεάν και δεν χρειάζεται προετοιμασία, κάτι που το καθιστά μια οικονομική επιλογή για την οικογένεια, αποφεύγοντας το κόστος των υποκατάστατων γάλακτος.
Η λίστα με τα οφέλη είναι μεγάλη: είναι εύπεπτο και μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης κολικών και δυσκοιλιότητας, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργιών και άσθματος, αποτελεί προστατευτικό παράγοντα κατά της παχυσαρκίας, έχει συνδεθεί με καλύτερη νευρολογική ανάπτυξη και υψηλότερες επιδόσεις στην εκπαίδευση, και πολλά άλλα.
Γιατί δεν θηλάζουν όλες οι μητέρες στις μέρες μας;
Ο πρωταρχικός λόγος που σταμάτησαν οι γυναίκες να επιλέγουν το θηλασμό είναι η παρουσία μίας εναλλακτικής λύσης, το τροποποιημένο γάλα σε σκόνη. Μια εναλλακτική που διαφημίστηκε, προωθήθηκε και εδραιώθηκε. Τα βρεφικά γάλατα, με πρώτη ύλη το γάλα αγελάδας ή κατσίκας, είναι επεξεργασμένα και εμπλουτισμένα ώστε να καλύπτουν θρεπτικά τα βρέφη. Η παραγωγή τους βασίζεται σε επιστημονικές μελέτες και παρασκευάζονται υπό συνθήκες που τα καθιστούν ένα ασφαλές υποκατάστατο.
Για αρκετές δεκαετίες, το βρεφικό γάλα, αποτέλεσε το βασικό τρόπο διατροφής των μωρών. Πολλές φορές οι γυναίκες μεγαλώνουν χωρίς να βλέπουν άλλες μητέρες να θηλάζουν. Παίζοντας ως παιδιά, έντυναν τις κούκλες τους, τις νανούριζαν στην αγκαλιά τους και τις τάιζαν με μικρά μπιμπερό. Όταν γεννιέται το μωρό, έχουν ήδη διαλέξει τα ρούχα για να το ντύσουν, το αγκαλιάζουν τρυφερά κουνώντας το απαλά, αλλά ο θηλασμός; Ο θηλασμός είναι κάτι πολύ νέο, πολύ άγνωστο.
Υπάρχουν επίσης εμπόδια, όπως η επιστροφή στη δουλειά, η έλλειψη υποστήριξης ή ακόμα και η πίεση από το περιβάλλον για τη χρήση φόρμουλας. Η οικογένεια στην προσπάθεια της να συμβάλει στην ανατροφή του παιδιού, ενδέχεται να προσφέρει πιεστικά τη συμβουλή της για εισαγωγή συμπληρώματος. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το άγχος και τον φόβο για τον πόνο ή άλλα προβλήματα, κάνουν τον θηλασμό να φαίνεται δύσκολος.
Μπορεί και να προκύψουν προβλήματα
Σίγουρα ο θηλασμός είναι μια φυσική διαδικασία, αλλά μπορεί να προκύψουν δυσκολίες. Αρχικά, η νέα μητέρα πρέπει να γνωρίζει ότι είναι προβλήματα που συναντιόνται συχνά και καλό είναι να έχει κάποιον επαγγελματία υγείας που θα τη βοηθήσει να τα αντιμετωπίσει.
Μια πρώτη δυσκολία μπορεί να είναι ότι το μωρό δεν κολλάει σωστά στο στήθος. Ο θηλασμός είναι κάτι νέο τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Εάν το βρέφος δεν έχει σωστή επαφή με τη θηλή μπορεί να προκαλέσει πόνο στη μητέρα και να μην απομυζεί επαρκώς το στήθος. Ακόμα, μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμένες ή σκασμένες θηλές. Με την κατάλληλη βοήθεια, η σωστή τοποθέτηση του μωρού μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά.
Στην αρχή του θηλασμού, ενδέχεται να υπάρχει ανησυχία ότι το μωρό δεν παίρνει αρκετό γάλα. Εδώ είναι χρήσιμη η πληροφορία ότι της πρώτες μέρες ζωής το νεογέννητο μπορεί να πιει λίγα ml σε κάθε γεύμα, ποσότητα που αυξάνεται σταδιακά όσο περνάνε οι μέρες, παράλληλα με την παραγωγή της μητέρας. Υπάρχουν άλλωστε αρκετές τεχνικές που βοηθούν στην τόνωση της παραγωγής γάλακτος, όπως η επαφή δέρμα με δέρμα, ο θηλασμός και από τα δύο στήθη και η εναλλαγή του στήθους που ξεκινάει ο θηλασμός.
Στον αντίποδα, μια γυναίκα ενδέχεται να έχει υπερφόρτωση μαστών, η οποία συμβαίνει όταν γεμίζουν υπερβολικά με γάλα και μπορεί να είναι επώδυνη. Αυτό μπορεί να συμβεί τις πρώτες μέρες του θηλασμού, καθώς το σώμα προσαρμόζεται στις ανάγκες του μωρού. Οι υπερφορτωμένοι μαστοί και η υπερβολική παραγωγή γάλακτος ενδέχεται να προκαλέσουν δυσκολία στο τάισμα.
Και ενώ μπορεί η διαδικασία του θηλασμού να ξεκινήσει καλά, να εμφανιστούν προβλήματα στην πορεία, όπως η απόφραξη ενός γαλακτοφόρου πόρου, η μαστίτιδα, η μυκητίαση των θηλών ή ακόμα και κάποιο απόστημα στο στήθος. Όσο ανησυχητικά και να ακούγονται, όμως, όλα έχουν θεραπεία και για αυτό η θηλάζουσα πρέπει να απευθύνεται σύντομα στο γιατρό της.
Ως νέα μαμά, τι μπορώ να κάνω;
Ενώ ο θηλασμός μπορεί να είναι ωφέλιμος, δεν είναι πάντα εύκολος ή εφικτός για όλες τις μητέρες. Όταν μια μητέρα δυσκολεύεται να θηλάσει, υπάρχουν αρκετά βήματα που μπορεί να ακολουθήσει για να διευκολύνει την κατάσταση:
Ζήτησε βοήθεια: Μην διστάζεις να ζητήσεις υποστήριξη από συμβούλους θηλασμού ή επαγγελματίες υγείας. Ο θηλασμός είναι μια δεξιότητα που απαιτεί εξάσκηση και κατανόηση.
Σωστή θέση: Η θέση του μωρού και το σωστό “πιάσιμο” του μαστού παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Το μωρό πρέπει να έχει το στόμα του ανοιχτό και να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της θηλαίας άλω.
Συχνή επαφή με το μωρό: Η συχνή επαφή δέρμα με δέρμα μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση της παραγωγής γάλακτος και στην καλύτερη σύνδεση με το μωρό.
Διατροφή και υγρά: Καλή ενυδάτωση και μια ισορροπημένη διατροφή της θηλάζουσας είναι σημαντικά για τη διατήρηση της παραγωγής γάλακτος.
Αποφυγή στρες: Το άγχος μπορεί να μειώσει την παραγωγή γάλακτος. Χαλάρωση και ανάπαυση μπορούν να βοηθήσουν την παραγωγή γάλακτος.
Κάνε υπομονή: Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να εγκατασταθεί μια ρουτίνα θηλασμού. Είναι φυσιολογικό να υπάρχουν δυσκολίες στην αρχή, αλλά με τη σωστή υποστήριξη, πολλές μητέρες βρίσκουν τον θηλασμό ευκολότερο με τον καιρό.
Στήριξη από άλλους: Η συναισθηματική υποστήριξη από το σύντροφο, την οικογένεια και τους φίλους μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση και να μειώσει το άγχος. Η οικογένεια μπορεί να αναλάβει τις δουλειές του σπιτιού και τα μεγαλύτερα παιδιά, αν υπάρχουν, αφήνοντας τη νέα μητέρα, με ηρεμία να ασχοληθεί με το θηλασμό.
Εξέτασε τις επιλογές σου: Εάν ο θηλασμός είναι δύσκολος, οι μητέρες μπορούν να εξετάσουν την άντληση γάλακτος ή να συνδυάσουν τον θηλασμό με το υποκατάστατο γάλα. Αυτό προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία και μειώνει την πίεση.
Αν οι δυσκολίες συνεχίζονται, η επικοινωνία με τον παιδίατρο είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι το μωρό λαμβάνει επαρκώς βάρος.
Ναι, μπορεί να είναι μια χαρά και αν δεν θηλάσεις
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο θηλασμός δεν είναι η μόνη επιλογή, και δεν πρέπει καμία μητέρα να αισθάνεται πίεση ή ενοχές αν δεν μπορεί ή δεν επιλέξει να θηλάσει.
Ορισμένες μητέρες μπορεί να μην είναι σε θέση να θηλάσουν λόγω ιατρικών λόγων, δυσκολιών ή προσωπικών επιλογών. Το υποκατάστατο γάλα είναι μια απόλυτα υγιής και ασφαλής επιλογή που εξασφαλίζει ότι τα βρέφη λαμβάνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να αναπτυχθούν σωστά.
Επιπλέον, η ψυχική υγεία της μητέρας είναι εξαιρετικά σημαντική. Αν ο θηλασμός προκαλεί έντονο άγχος ή πίεση, το να σταματήσει να θηλάζει ή να χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους σίτισης είναι απολύτως αποδεκτό. Μια χαρούμενη και υγιής μητέρα είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για την ευημερία του βρέφους.
Τι να κάνω τελικά;
Ο προβληματισμός για τη διατροφή του μωρού μπορεί να είναι ένα πολύ συναισθηματικό και διχαστικό ζήτημα. Υπάρχουν αποδεδειγμένα οφέλη από τον θηλασμό αλλά και δυσκολίες. Αν θέλεις να θηλάσεις, υπάρχουν τρόποι να το διευκολύνεις. Ζήτα βοήθεια από έναν επαγγελματία υγείας, δοκίμασε διαφορετικές θέσεις και βρες υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους σου.
Αν, όμως, συνεχίζεις να δυσκολεύεσαι ή νιώθεις έντονη πίεση, είναι εντάξει να μην θηλάσεις. Η ψυχική υγεία σου είναι εξίσου σημαντική, και το υποκατάστατο γάλα είναι μια ασφαλής επιλογή που καλύπτει τις ανάγκες του μωρού.
Δεν υπάρχει καθολική, “καλύτερη” απόφαση που να ταιριάζει σε κάθε δίδυμο μητέρας-βρέφους.
Τελικά, το πιο σημαντικό είναι να κάνεις αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσένα και την οικογένειά σου. Όποια απόφαση κι αν πάρεις, είναι απολύτως σεβαστή. Είτε επιλέξεις να θηλάσεις, είτε να χρησιμοποιήσεις φόρμουλα ή έναν συνδυασμό, το μωρό σου θα μεγαλώσει υγιές και δυνατό. Και, φυσικά, με πολύ αγάπη, όλα γίνονται καλύτερα!